Na de langste formatieperiode ooit presenteerde het nieuwe kabinet eind oktober hun plan voor Nederland, getiteld ‘Vertrouwen in de toekomst’. Vier partijen in één coalitie, maar wel slechts één zetel meerderheid in beide Kamers. Hoe heeft het kabinet het er de eerste maanden vanaf gebracht? En vooral: wat zijn de verwachtingen voor 2018? Met deze vraag maken we een rondje bij verschillende adviseurs binnen Schinkelshoek & Verhoog.

Over het algemeen zijn zij tevreden over wat het nieuwe kabinet tot nu toe heeft laten zien. Bewindspersonen die zelfvertrouwen uitstralen, begrotingsdebatten die deskundig doorlopen zijn en mooie economische groei in het vooruitzicht: nu op naar een duurzaam 2018!

Meindert Stolk:  Ondanks de soms grote politieke meningsverschillen, kunnen de coalitiepartijen rekenen op “afspraak is afspraak” de onmisbare basis van deze niet-vanzelfsprekende coalitie. In dat opzicht heeft Rutte III een uitstekende start gemaakt. Voor 2018 betekent dit dat het voor de oppositie lastig zal worden om het coalitiefront te doorbreken. Dat maakt het politiek misschien wat minder spannend, maar het versterkt wel het onderling vertrouwen tussen de coalitiepartijen.

Stefan de Bruijn: 2018 wordt het jaar waarin we – als het goed is – allemaal gaan merken dat de Nederlandse economie weer stevig groeit. Politiek Den Haag kan daarbij een handje helpen. Dit najaar is een stevige nieuwe regeringsploeg met veel politieke ervaring aan de slag gegaan. Chapeau voor Mark Rutte, de enige echte politicus van het jaar 2017, dat hij er opnieuw in is geslaagd om met een lastige uitslag een coalitie te vormen en kabinet te formeren. Dat juist hij aan het roer staat van het kabinet dat Nederland verder vooruit moet brengen en structureel een duurzame weg laat inslaan, geeft vertrouwen.

Querine Hoejenbos: Duidt de naamswijziging van het ministerie van Justitie en Veiligheid (voorheen Veiligheid en Justitie) op meer dan alleen een esthetische verandering? Volgens minister Grapperhaus vormt justitie de basis van onze rechtsstaat en hoort deze dus voor veiligheid te staan. Maar in een land met steeds meer betonblokken in de stad, beveiligingsmaatregelen bij evenementen, terrorismedreiging en cybercrime, lijkt vooral veiligheid in 2018 een belangrijke plek in te nemen in ons dagelijks leven. Eentje die niet zomaar naar achteren geschoven kan worden. Geen Justitie zonder Veiligheid, en omgekeerd.

Denis Naudin ten Cate: Voor 2018 ben ik vooral benieuwd naar onze nieuwe Landbouwminister en of zij ons meer gaat brengen dan toen landbouwbeleid nog ondergebracht was bij Economische Zaken. Daaraan gekoppeld zie ik uit naar de spannende combinatie van Economische Zaken en Klimaat. Ik vraag mij af of Wiebes genoeg ruimte heeft om zich te kunnen focussen op klimaat de komende jaren, wanneer hij ook prioriteit moet leggen bij het gasbeleid in Groningen.

Gert Jan Verhoog: In het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst klinkt de stemming in het land door: ‘In een herkenbaar Nederland zijn onze taal, onze vlag, ons volkslied, onze herdenkingen en onze grondwet geen symbolische relicten uit het verleden, maar tekenen van de trots, vrijheden, rechten en plichten die horen bij Nederland, het Nederlanderschap en onze democratische rechtsstaat’. De nieuwe coalitie noemt ze ‘ankers van de Nederlandse identiteit in tijden van globalisering en onzekerheid’. Prompt besloot de Tweede Kamer de Nederlandse vlag op het podium te hijsen.

Na jaren van ophef en een zekere vervreemding tussen bevolkingsgroepen is het goed dat de politiek van links tot rechts zoekt naar wat verbindt, voor vertrouwen in de toekomst met elkaar. Tegen die achtergrond past ook een herwaardering van tradities en symbolen, zonder die te verabsoluteren. Gelukkig het land dat nooit klaar is met zichzelf.

Volgens de coalitie moeten we de verworvenheden ‘blijven onderhouden, delen en doorgeven, aan elkaar en aan nieuwkomers’. De kunst zal zijn die woorden van het regeerakkoord om te zetten in een werkzame identiteit. Misschien is dat nog wel de moeilijkste opdracht die de nieuwe coalitie zichzelf meegaf. Dat maakt nieuwsgierig.